Graskracht: van afval naar groene kracht

Vandaag werd in Aalter het startschot gegeven van een nieuw Europees project over groene energie. In dit project Graskracht draait alles rond gras en de verwerking van grasmaaisel tot groene energie. Vlaanderen kent prachtige natuurgebieden met mooie stukken grasland waarin bijzondere en zeldzame planten groeien. Bij de beheerwerken van die graslanden blijft het maaisel over als afvalproduct waarvoor een oplossing moet worden gezocht. Als men grasmaaisel vergist kan men met de vrijgekomen gassen elektriciteit en warmte opwekken. De nieuwe installatie bevat twee motoren die samen 3.000 kilowatt per uur opwekken. Andere eindproducten zijn droge mestkorrels en water. De mestkorrels worden geëxporteerd buiten Vlaanderen, zoals de mestverwerkingsplicht het voorschrijft. Eco-Projects werkt aan een systeem om het geloosde water te zuiveren en drinkbaar te maken. Op het rundveebedrijf van Peter Wittevrongel langs de N44 komt een installatie bestaat uit drie vergistingstanks, een opslagtank en een loods. Rondom het bedrijf komt een groenscherm van drie meter hoog. De installatie zal per jaar 20.000 ton gras, 20.000 ton mest en 20.000 ton biomassa, samen goed voor 60.000 ton verwerken.

In Vlaanderen is er meer dan 200.000 ha grasland: dat geeft 5 à 10 ton droge biomassa per hectare per jaar. Maar ook wegbermen kunnen rijkelijk begroeid zijn met grassen en tienduizenden hectaren grasland liggen in natuurgebieden. Regelmatig maaien is hier aan de orde. Langsheen wegbermen zal men dat doen met het oog op de verkeersveiligheid. In de natuurgebieden is regelmatig maaien van groot belang voor het behoud van de natuurwaarden. Echte graslandplanten groeien enkel in gemaaide graslanden of begraasde weiden en er zijn honderden plantensoorten aan grasland gebonden. Na het maaien blijft het maaisel over als afvalproduct dat moet worden afgevoerd, vaak niet zo evident als het gaat om grote hoeveelheden.

Anderzijds is er nood aan meer groene energie. Zonnepanelen en windmolens aan vallen erg op. Minder in het oog springend is de essentiële rol van biomassa in dit energieverhaal. Op vele plaatsen is het grootste deel van de groene energie afkomstig van biomassa. Grasmaaisel is een vorm van biomassa en zo komen we bij het project Graskracht, dat de productie van biogas uit vergist grasmaaisel wil optimaliseren. De komende jaren krijgen we er in Vlaanderen tientallen vergistingsinstallaties bij. Dit is een oplossing voor de vele tienduizenden tonnen grasmaaisel die nu als een afvalproduct beschouwd worden. Het project Graskracht stelt ons in staat oplossingen uit te werken, die dan in de nabije toekomst op grotere schaal zullen toegepast worden. De kostprijs bedraagt 992.539 euro, waarbij 397.000 EFRO steun en 473.031 euro Vlaamse cofinanciering werden toegekend.

"Tegen 2020 dient in België 13% van onze totale energie duurzaam te zijn, nu zitten we aan ongeveer 6%”, aldus Tom Embo, directeur van het OC-ANB. “Energie uit vergist gras kan helpen om die Europese doelstellingen te bereiken. Negen partners en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) zetten hun schouders onder dit tweejarig project:

OC-ANB : het Ondersteunend Centrum van het Agentschap voor Natuur en Bos dat instaat in voor de valorisatie van de natuurgebieden van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). Het ANB is de beheerder van de meeste publieke Vlaamse natuurgebieden en bijgevolg groot leverancier van grasmaaisel.

Eneco International: leverancier van elektriciteit, gas en duurzame energie, en één van de top vijf spelers in België. Eneco plaatst vergistingsinstallaties voor biogas en verwezenlijkt wind- en zonneprojecten bij ondernemingen.

PHL: Provinciale Hogeschool Limburg, onderwijs en onderzoek.

Universiteit Hasselt : onderwijs en onderzoek.

PIVAL: Proefcentrum voor Innovatie, Verbreding en Advies voor Landbouw en Veehouderij. Het PIVAL doet aan onderzoek en voorlichting voor de landbouwsector.

Natuurpunt beheer: dit is veruit de grootste private natuurbeheerorganisatie in Vlaanderen, ze produceren grasmaaisel op duizenden hectaren.

OVAM: Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij. Streeft naar minder afval en een propere bodem in Vlaanderen.

Departement LNE AMIS : Departement Leefmilieu, Natuur en Energie, Afdeling Milieu-integratie en subsidiëringen: gerichte communicatie-acties.

AWV: Agentschap Wegen en Verkeer. Beheerder van de bermen van de Vlaamse autosnel- en gewestwegen.