Provincies hebben forse kritiek op nakende Vlaamse staatshervorming

De organisatie van de Vlaamse overheid staat onder druk. Vroeger waren er drie rechtstreeks verkozen bestuursniveaus: de Belgische overheid, de provincies en de gemeenten. Nu hebben ook Vlaanderen en Europa hun zegje, terwijl ook districtsraden hun opwachting maken. In Antwerpen is het al zo ver, in Gent denkt men er over na. Maar omdat, ondanks de fusies van de jaren 70, gemeenten soms te klein zijn om de problemen op te lossen denken gemeenten steeds vaker aan samenwerking. Maar de problemen zijn veel complexer en liggen vaak op een bovengemeentelijk niveau, denk maar aan milieu, mobiliteit, verstedelijking en energie. Bovendien zijn de eisen die de burger aan het openbaar bestuur stelt steeds hoger. In de publieke sector zien we onder druk van een doorgedreven dienstverlening een immense schaalvergroting. Denk maar aan hospitalen, onderwijsinstellingen en nutsbedrijven. En die komen steeds vaker in handen van private financiers en buitenlandse ondernemers.

Op Vlaams niveau wordt de toegenomen verrommeling van het tussenniveau aangeklaagd. Een wirwar van structuren en overlegorganen remmen de besluitvorming af, slokken veel geld en tijd op, maar geven weinig resultaat. Werkgeversorganisaties zoals VOKA klagen de omslachtige maar inefficiënte overheidswerking aan en klagen net zoals de burgers ook over het gebrek aan dienstverlening. De Vlaamse regering wil hierop inspelen en stelde een Groenboek op dat tot doel heeft tot een scherpere aflijning van de verschillende bestuursniveaus te komen. Daarbij komt de klemtoon te liggen bij de Vlaanderen aan de ene kant en de gemeenten aan de andere kant. De provincies een beperkte lijst van taken met een grondgebonden karakter. Daarnaast blijven zij verantwoordelijk over een beperkt aantal taken die historisch gegroeid zijn. De provincies zijn het daar echter niet mee eens. Na de forse kritiek van de Vereniging van Vlaamse Provincies (VVP) en Antwerps gedeputeerde Rik Röttger geeft nu ook het Oost-Vlaamse provincieraadslid Johan Beke de nodige kritiek. Bedekt maar toch in niet mis te verstane woorden.

Johan Beke is voorzitter van de VLD fractie in de provincieraad en een van de deelnemers van het geanimeerde debat over het Groenboek in de Oost-Vlaamse provincieraad van 13 oktober. Hij betreurt daarbij uitlatingen van de Gentse burgemeester Termont die de provincies liever kwijt dan rijk is. Maar Beke is ook bestuurder van de VZW Waalse Krook, en hij herinnert burgemeester Termont er aan dat de provincie een belangrijk sponsor is van dit prestigieuze Gentse project. Wat ooit zou uitgroeien tot een muziekforum met internationale uitstraling flopte wegens geldgebrek. Nu krijgt het project de titel van ‘bibliotheek van de 21^ste eeuw’, maar het vervangt in feite de Gentse Stadsbibliotheek. De provincie moet komende maand beslissen of ze komende maand het eerste deel van haar engagement in dit project zal waarmaken door een eerste schijf van de toegezegde 9 miljoen euro te storten. Als de provincie gekortwiekt wordt,waar moet ze het geld voor dit soort projecten vandaan halen? Johan Beke ziet eerder heil in een nauwe samenwerking en samen efficiënt optreden naar Brussel toe. Alleen zo kan men resultaat boeken. Beter dat dan de schaarse middelen te verspreiden over een nog groter aantal landelijk verspreide partners. Het is duidelijk dat de Vlaamse overheid haar positie wil versterken door meer bevoegdheden op te eisen, daarvoor zoekt ze bondgenoten. En iedereen weet dat de Vlaamse centrumsteden willen versterken, de vraag is of dat moet gebeuren ten koste van de provincies.

Guido Van Peeterssen.