Gent verwelkomt STAM – Stadsmuseum.

Vanaf 9 oktober 2010 kunt u in het STAM, Stadsmuseum Gent, terecht voor de perfecte introductie tot Gent. U vindt er niet alleen het geheugen van Gent, maar ook de polsslag van de hedendaagse stad én een blik op de toekomst. Daarna verwijst het STAM u door naar de stad zelf, want die is het absolute topstuk van het Stadsmuseum. Het STAM wordt de perfecte uitvalsbasis voor een dagje Gent. Niet alleen krijg je er de perfecte inleiding op Gent, je wordt er ook doorverwezen naar andere plekken die Gent tot Gent maken. Zo wordt de balie een cultuurtoeristisch informatiepunt. Het STAM geeft je zin om de stad te gaan ontdekken. Van het STAM naar het hart van de stad is trouwens een leuke tocht die je per boot, met de fiets of te voet kunt afleggen. Onderweg snuif je al de sfeer op van de levende stad.

Na een grondige renovatie van de Bijlokeabdij en de aanbouw van een hedendaags inkomgebouw opent het STAM – Stadsmuseum Gent op 9 en 10 oktober de deuren. Het verhaal van de stad wordt er uit de doeken gedaan aan de hand van sprekende stukken uit de brede collectie Gent. De pandgangen van de abdij stippelen een chronologisch parcours uit, de zijzalen brengen de opeenvolgende periodes in beeld. Multimediale toepassingen nemen u mee op reis door de tijd. Zo maakt het STAM de vele lagen van de stad voor iedereen leesbaar. Vanuit het heden bekijkt het STAM het verleden en maakt het een projectie naar de toekomst. Dit alles in een historisch kader met een eigentijdse aanpak, net als Gent zelf.

De introductieruimte op de eerste verdieping van de nieuwbouw vormt de overgang naar het begin van de eigenlijke stadsgeschiedenis in de abdij. In deze introductieruimte staat het huidige Gent centraal. Een enorme luchtfoto van de stad op de vloer en een maquette van het historisch centrum vormen de inleiding op het verhaal van de stad. Schaal 1/1000 (1 meter is 1 kilometer in het echt!) zorgt ervoor dat elke inwoner van Gent zijn huis zal kunnen terugvinden op foto of maquette. Op de muren worden beelden van Gent geprojecteerd. Treffend vergelijkend cijfermateriaal met andere Europese steden plaatst de evolutie van Gent in een ruimere context. De bezoekers krijgen een beeld van en voeling met het hedendaagse Gent.

Daarna begint het chronologisch parcours dat Gent leesbaar maakt door de tijd te ontleden. In de middeleeuwen was Gent één van de grootste steden van Europa. De via lakenhandel en graanopslag vergaarde rijkdom vertaalde zich in de bouw van grote stenen woningen, gildenhuizen en monumentale openbare gebouwen. Het groeiende zelfbewustzijn leidde evenzeer tot aanslepende conflicten met graven, hertogen en keizers. Onder invloed van de industrialisering barstte de middeleeuwse stad definitief uit haar voegen. De stadspoorten verdwenen en buiten de voormalige stadsomwallingen groeiden diverse nieuwe wijken. Grootschalige infrastructuurwerken moesten die evolutie in goede banen leiden. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg de stad met het verval van de textielnijverheid de troosteloze aanblik van een grijze fabrieksstad. Nieuwe economische activiteiten gaven de stad en haar haven een nieuwe dynamiek. Gent groeide ook uit tot de belangrijkste onderwijsstad van Vlaanderen. Door de fusie met de aangrenzende gemeenten werd Gent een stedelijke agglomeratie.

Het STAM is gehuisvest op de Bijlokesite. Deze groene oase vlakbij het centrum is een prachtige cultuurhaven aan de oevers van de Leie. Het vaste tentoonstellingscircuit zal te bewonderen zijn in de 14de-eeuwse Bijlokeabdij. Deze bezit een van de mooiste middeleeuwse refters van West- Europa, met unieke pre-Eyckiaanse muurschilderingen. Tijdelijke tentoonstellingen en andere projecten zullen plaatsvinden in de aangrenzende 17de-eeuwse kloostergebouwen. Meer info over de Bijlokesite: http://www.stamgent.be/nl/over-stam/locatie.

Het STAM zal naast het vaste circuit tijdelijke tentoonstellingen brengen die inspelen op de actualiteit en het universele begrip ‘stedelijkheid’ thematisch uitdiepen. De eerste tijdelijke tentoonstelling wordt ‘Belichte stad’ en zal openen in oktober 2010. Een stad is een permanente licht- en donkershow: pleinen baden in het zonlicht, huizen en torens werpen hun wisselende schaduwen, stadswoningen zoeken het licht, vrolijk lichtgeschetter verdrijft de nacht, kunstlicht valt ons bioritme aan, donkere stadskantjes keren zich af van felbelichte stedelijke highlighs. Totaalbudget STAM: nieuwbouw, restauratie, inrichting permanente tentoonstelling: 14.500.000 euro, inbreng Provincie Oost-Vlaanderen 2.000.000 euro, inbreng Vlaamse Overheid 8.676.273 euro, inbreng Stad Gent 3.823.717 euro. Link: http://www.stamgent.be/nl/ .

Guido Van Peeterssen.